فقیه مجاهد شهید آیت الله شیخ فضل الله نوری (ره) ، پرچمدار دفاع از دین و مدافع مشروطه مشروعه
آیت الله شیخ فضل الله نوری (ره) در دوم ذی الحجه ۱۲۵۹ قمری در بخش کجور از توابع منطقه نور مازندران به دنیا آمد.[۱]
وی در آغاز جوانی به تحصیل مقدمات علوم متداول عصر خود پرداخت و برای تکمیل تحصیلات، همراه دایی خود علامه محدث نوری (ره) به نجف مهاجرت کرد و در حوزه به درس شیخ راضی آل خضر(ره)، میرزا حبیب الله رشتی (ره) و سید محمدحسن شیرازی (ره) راه یافت و پس از رسیدن به مرتبه اجتهاد، به اشاره میرزای شیرازی(ره) برای ارشاد و هدایت مردم، به تهران آمد.[۲]
شیخ فضل الله نوری (ره) در نهضت تنباکو، نقش فعالی داشت و اولین عالمی بود که در حمایت از میرزای شیرازی به خانه ی وی وارد شد.[۳]
در وقایع انقلاب مشروطه با حمایت و همراهی تعدادی دیگر از بزرگان و علما به مبارزه با مشروطه و هواداران آن برخاست.[۴]
سرانجام در ۱۲ رجب جمعی از مبارزان مشروطه به خانه شیخ رفتند و او را دستگیر نمودند و به وسیله درشکه به میدان توپخانه آوردند و در یکی از اطاق های طبقه فوقانی محبوسش نمودند.[۵]
در جلسه دادگاه شیخ، یکی از روحانیان مشروطه خواه به نام شیخ ابراهیم زنجانی ادعانامه مفصلی که حاکی از مجرمیت شیخ بود، قرائت نمود و اعدام مجرم را از دادگاه تقاضا کرد.[۶]
پس از جلسه دادگاه، اعضای دادگاه انقلابی بعد از یک ساعت مشاوره به اتفاق رای دادند که چون شیخ فضل الله نوری(ره)، قیام بر ضد حکومت ملی نموده و سبب قتل هزارها هزار نفوس و خرابی بلاد و غارت و فساد گردیده و حجج اسلام نجف اشرف هم او را مفسد فی الارض تشخیص داده اند، محکوم به اعدام است.[۷]
مامورین اجرا، حکم دادگاه را به شیخ ابلاغ کردند و بی درنگ او را در میان گرفته و به میدان توپخانه(محل اجرای حکم) برده و حکم اعدام را جاری کردند. [۸]
